türk dili ve edebiyatı 10 sınıf ders kitabı cevapları 2025,10 sınıf türk dili ve edebiyatı ders kitabı cevapları 2025, türk dili ve edebiyatı 10 sınıf ders kitabı cevapları 2025, 10.SINIF EDEBİYAT KİTAP CEVAPLARI MEB YAYINLARI, 10. SINIF EDEBİYAT KİTAP CEVAPLARI, 10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KİTAP CEVAPLARI, KİTAP CEVAPLARI, 2025, 2026,
www.edebiyatdersi.com ,değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.
Derskonum ailesi, olarak her dönem olduğu gibi yeni dönemde de sizler için kitap cevapları, konu anlatımı, pdf ders notları ile her zaman yanınızdayız..
Bu sayfamızda siz değerli takipçilerimiz için 2025-2026 10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat üzerine bir paylaşım yapacağız.
İyi çalışmalar..
destek olmak için lütfen LİNK paylaşınız
CEVAPLAR AŞAĞIDA
Sizde eğer bize ve tüm eğitim camiasına yardımcı olmak adına hazırladığınız yazılıları-notları-soruları-videoları paylaşmak isterseniz mail adresinden bize ulaşabilirsiniz.
İyi çalışmalar..
DİĞER TÜM SAYFALAR İÇİN TIKLAAAAAAA
10.Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat Sayfa-46
.
| Ölçüt | Turnalar Türküsü | Atem Tutam Men Seni (Ninni) |
|---|---|---|
| 1. Konusu ve Teması | Hasret, ayrılık, sevda, umut. Turnalar üzerinden uzaklardaki sevgiliye duyulan özlem anlatılır. | Anne sevgisi, şefkat, iyi dilekler. Çocuğa olan sevgiyle söylenmiş, eğlenceli ve sevecen bir anlatım vardır. |
| 2. Açık ve Örtük İletisi | Açık ileti: Turnalara seslenilerek sevgiliden haber istenir. Örtük ileti: Hayat zorluklarla doludur ama umut vardır; Mevla herkesin işini görür. | Açık ileti: Çocuğa duyulan sevgi dile getirilir. Örtük ileti: Anne, toplumsal rollerle dalga geçer; çocuğun kaderi şekillenmektedir. |
| 3. Söylenme Amacı | Duygusal boşalım, özlem, sevdayı ifade etme ve içsel bir rahatlama. | Çocuğu uyutmak, eğlendirmek ve ona sevgi göstermek amacıyla söylenir. |
| 4. Ait Olduğu Gelenek | Anonim halk edebiyatı – özellikle ağıt ve türkü geleneği içinde yer alır. | Anonim halk edebiyatı – özellikle ninni ve mani geleneği içinde yer alır. |
| 5. Ahenk Unsurları | - Kafiye: “karalı – yaralı – nereli” (yarım) - Redif: “gelir, turnalar” - Tekrar: Dize ve kelime tekrarları - Ölçü: 11’li hece | - Kafiye: “seni – gelende” (yarım) - Redif: “atem tutam men seni” (nakarat) - Tekrar çok fazla - Ölçü: 7’li hece |
2. Türkü ve ninni metinlerinin yapı unsurlarına yönelik çıkarımlarınızdan hareketle bu unsurların içeriğe katkısıyla ilgili düşünceleriniz:
🔹 Turnalar Türküsü:
Yapı unsurları:
Dörtlüklerden oluşur
11’li hece ölçüsü
Tekrarlar ("turnalar" kelimesi, nakarat dizeleri)
Kafiye ve redif kullanımı
Lirik anlatım
İçeriğe katkısı:
Bu yapı unsurları, şiirin duygusal derinliğini artırır.
Turnaların sürekli tekrar edilmesi, özlemin ve göçün sürekliliğini simgeler.
Hece ölçüsünün düzeni, türkünün bir ezgiyle söylenmesini kolaylaştırır ve ağıt havasını destekler.
Nakaratın tekrarı, şiirin bir yakarış ya da dua gibi hissedilmesini sağlar.
Sonuç olarak, yapısal bütünlük ile içerik uyum içindedir; şiirin anlamı kadar müzikalitesi de duyguyu taşır.
🔹 Atem Tutam Men Seni (Ninni):
Yapı unsurları:
Kısa ve ritmik dörtlükler
7’li hece ölçüsü
Nakarat tekrarları ("Atem tutam men seni...")
Basit kafiye düzeni
Anlatım dili: gündelik ve samimi
İçeriğe katkısı:
Yapısal sadelik, ninninin çocuklara yönelik doğasına uygundur.
Hece ölçüsünün kısa olması, kolay ezberlenebilir ve söylenebilir olmasını sağlar.
Nakaratın tekrar edilmesi, ninniye sakinleştirici ve uyutucu bir ritim katar.
Ayrıca bu yapı sayesinde ninni, hem eğlendirici hem öğretici bir etki yaratır.
Günlük dille kurulmuş yapısı, halk arasında doğrudan ve içten bir iletişim kurulmasını sağlar.
✅ Sonuç olarak:
Her iki metinde de yapı unsurları, içerikle bütünlük içindedir.
Turnalar yapısal olarak bir hasret türküsüne uygun inşa edilmişken,
Atem Tutam Men Seni yapısal sadeliğiyle bir ninni görevini başarılı şekilde yerine getirir.
Yani: Biçim, içeriği destekler ve kuvvetlendirir.
3. Turnalar Türküsü ve Atem Tutam Men Seni Ninnisinin İçeriğini Nasıl Bir Görselle Yansıtmak İsterdiniz? Gerekçelendiriniz.
🎨 Turnalar Türküsü İçin Görsel Tasarım:
Hayal edilen sahne:
Uçsuz bucaksız bir bozkır
Gökyüzünde sürü hâlinde süzülen turnalar
Ön planda bir tepenin üstünde duran, uzaklara bakan genç bir adam (elinde bir mendil ya da mektup olabilir)
Gökyüzünde gün batımı; renkler soluk sarı, kızıl ve mor tonlarında
Belki bir turnanın yaralı hâli, yere konmuş şekilde gösterilebilir
Gerekçe:
Bu türküdeki en baskın duygular hüzün, özlem ve umut.
Turnalar hem gerçek bir kuş hem de simgesel bir figür (haberci, sevgili, kader).
Bu duyguların ve simgelerin en güçlü yansıması doğa ve gökyüzüyle verilebilir.
Yavaş akan bir doğa teması, türkünün ritmiyle de bütünlük sağlar.
🎨 Atem Tutam Men Seni Ninnisi İçin Görsel Tasarım:
Hayal edilen sahne:
Bir Anadolu evinin içi
Yerde kilim, sedir üzerinde bir anne, kucağında bebeğiyle oturuyor
Kadın bebeğini sallarken hafif gülümsüyor
Arka planda soba, duvarda renkli bez örtüler
Belki dışarıda oynayan çocuklar ya da güvercinler eklenerek canlılık verilebilir
Gerekçe:
Bu ninni neşeli ve şefkatli bir tonda.
Anne ile çocuğun ilişkisi, sıcak, içten ve gündelik bir bağ.
Görselin samimi olması, abartıdan uzak, sade ve iç açıcı renklerle verilmesi gerekir.
Halk kültürüne özgü detaylar (kilim, yöresel kıyafetler) eklenerek ait olduğu coğrafya da vurgulanabilir.
10.Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat Sayfa-47
.
"Turnalar" türküsü, anonim halk edebiyatı geleneğine aittir. Bu geleneğin temel özelliği, sözlü kültür ürünü olmasıdır.
Metnin dili bu nedenle:
Sade, yalın ve halkın konuştuğu şekilde düzenlenmiştir.
Yöresel sözcükler ve deyimler kullanılmaz ama simgesel anlatım çok güçlüdür (örneğin turna kuşu → haberci, sevgili, umut simgesi).
Dörtlük biçimi, hece ölçüsü ve kafiye düzeni halk edebiyatının geleneksel yapısıyla uyumludur.
Bu ilişki sayesinde türkü hem sözlü aktarıma elverişli, hem de duyguyu doğrudan ileten bir yapıya sahiptir.
Türkünün dili sade, imgeli ve duygu yüklüdür. Bu dil, söyleyicinin:
İçten,
Yalın ama etkileyici,
Lirik bir üslup geliştirmesini sağlar.
Anlatım özellikleri arasında sık sık kullanılan tekrarlar, mecazlar (örn. turna), ve duygu yoğunluğu sayesinde söyleyici ağıt ile umut arasında gidip gelen bir üslup benimser. Bu üslup, dinleyici ya da okuyucuda hüzünle karışık bir beklenti hissi uyandırır.
Üslup ile içerik arasında güçlü bir uyum vardır.
Üslup: Yalın, içli, tekrarlarla güçlendirilmiş, müzikal bir dil
İçerik: Sevda, özlem, ayrılık, dua, umut
Söyleyicinin dili içeriği tamamlar, duyguyu derinleştirir.
Eğer bu türkü süslü, yapay ya da modern bir dille yazılmış olsaydı, bu kadar samimi ve etkileyici olmazdı.
Halkın anlayacağı ve kendini bulacağı bir üslup seçilerek anlam ve etki güçlendirilmiştir.
Grup Sözcüsünün Sunumu İçin Kısa Özet (sunumda kullanılabilir):
“Turnalar” türküsü, anonim halk edebiyatı geleneğine uygun olarak sade ve içli bir dille yazılmıştır. Dil ve anlatım özellikleri, söyleyicinin duygusal ve yalın bir üslup benimsemesini sağlamıştır. Söyleyici, toplumun ortak duygularını ifade etmek için turna kuşunu simgesel olarak kullanmış, içeriği destekleyen tekrarlar ve ölçü unsurlarıyla etkileyici bir anlatı kurmuştur. Üslup ve içerik arasında güçlü bir bütünlük vardır.
.
10.Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat Sayfa-48
I. GRUP: İÇERİK
❓ 1. Türkünün söylenme amacı ne olabilir?
Cevap:
Türkü, ayrılık acısını ve özlemi dile getirme amacıyla söylenmiş olabilir. Turnalar, uzaklarda olan sevgiliye veya geçmişte yaşanmış bir acıya gönderme yapmak için bir duygusal araç olarak kullanılmış.
❓ 2. Türküdeki en belirgin duygu nedir?
Cevap:
Özlem, hüzün ve umut duyguları ön plandadır.
Söyleyici, kaybedilmiş bir sevdaya, yaralı bir geçmişe veya gurbette olan birine duyduğu derin bir hasreti dile getiriyor.
❓ 3. Söyleyici bu duyguyu hangi kelimelerle aktarmıştır?
Cevap:
“İki turnam gelir, aklı karalı” → ayrılık ve kararsızlık
“Birin şahin vurmuş, biri yaralı” → acı ve kayıp
“İnme turnam inme sen bu pınara” → uyarı, endişe
“Mevlam onara” → kadercilik, dua, umut
🟨 II. GRUP: ŞEKİL
❓ 1. Türkünün şekil özelliklerini belirleyiniz.
Cevap:
Nazım birimi: Dörtlük
Ölçü: 11’li hece ölçüsü
Kafiye düzeni: Genellikle çapraz ya da düz kafiye
Tekrarlar: Her dörtlüğün sonunda “Katar katar olmuş gelir, turnalar / Eğrim eğrim ne hoş gelir, turnalar” dizeleri tekrar edilir.
❓ 2. Bu türkünün halk şiiri geleneğine ait olduğunu nasıl anlıyoruz?
Cevap:
Sade ve halk diliyle yazılmıştır.
Hece ölçüsü kullanılmıştır (özellikle 11’li).
Dörtlükler hâlindedir.
Anonimdir ve sözlü gelenekten gelmektedir.
Doğa unsurları (turna, pınar, taş) ve geleneksel temalar (özlem, gurbet) vardır.
❓ 3. Şekil unsurlarının türküye katkısı nedir?
Cevap:
Dörtlük ve ölçü, ezgiyle söylenmeye uygunluk sağlar.
Kafiye ve tekrarlar, ahengi artırır ve akılda kalıcılığı güçlendirir.
Biçim, halk kültüründe yer bulan duygu aktarımını kolaylaştırır.
🟦 III. GRUP: DİL ve ÜSLUP
❓ 1. Söyleyicinin dil ve üslup seçiminde hangi unsurlar etkili olmuş olabilir?
Cevap:
Halkın kolay anlayabileceği bir dil kullanmak istemesi
Sözlü gelenek içinde söylenmesi
Duyguları açık, yalın ama etkili biçimde ifade etme isteği
Lirik (duygusal) bir atmosfer oluşturma arzusu
❓ 2. Bu türküyü siz yazsaydınız dil ve üslupta ne değiştirirdiniz?
Cevap:
(Makul bir öğrenci cevabı örneği)
Bazı bölümlerde günümüz Türkçesine daha yakın kelimeler kullanabilirdim. Ama duygunun bozulmaması için turna, pınar, katar gibi sembolik kelimeleri mutlaka korurdum.
❓ 3. Dil ve üslubun okuyucu ile söyleyici arasındaki bağa etkisi nedir?
Cevap:
Sade dil, okuyucunun duyguyu hemen anlamasını sağlar.
Şiirsel tekrarlar ve duygusal imgeler, okuyucuyu içeriye çeker.
Turna gibi simgeler, herkesin farklı anlamlar yüklemesine izin verir ve evrensel bir bağ kurulmasını sağlar.
🟪 IV. GRUP: AHENK
❓ 1. Türkünün akılda kalıcılığı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Cevap:
Oldukça akılda kalıcıdır çünkü:
Nakarat tekrarlanır
Hece ölçüsü düzenlidir
Ezgiyle uyumlu yapıdadır
Görsel imgeler (turna, katar, pınar) zengindir
❓ 2. Türküde başka hangi ahenk unsurlarını kullanmak isterdiniz?
Cevap:
İç ses uyumu (asonans) artırılabilir
Aliterasyonla (ünsüz tekrarları) bazı bölümlerde ritim güçlendirilebilir
Belki birkaç edebi sanat (teşbih, istiare) daha eklenerek şiirsellik artırılabilir
❓ 3. Ahenk unsurlarını kullanarak türkünün bir bölümünü yeniden yazınız:
Orijinal:
İnme turnam inme, yolda kış olur
Bastığın yerler de donar taş olur
Böyle kalmaz elbet, sonu hoş olur
Katar katar olmuş gelir turnalar
Yeniden yazım (ahenk artırılmış):
Dönme turnam dönme, dağda boran var
Gittiğin yolların üstü duman var
Elbet geçer bu gam, içinde iman var
Katar katar gelir yine turnalar
10-sinif-edebiyat-ders-kitabi-cevaplari-sayfa-46-47-48
DİĞER TÜM SAYFALAR İÇİN TIKLAAAAAAA
.
Yorum Gönder