türk dili ve edebiyatı 10 sınıf ders kitabı cevapları 2025,10 sınıf türk dili ve edebiyatı ders kitabı cevapları 2025, türk dili ve edebiyatı 10 sınıf ders kitabı cevapları 2025, 10.SINIF EDEBİYAT KİTAP CEVAPLARI MEB YAYINLARI, 10. SINIF EDEBİYAT KİTAP CEVAPLARI, 10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KİTAP CEVAPLARI, KİTAP CEVAPLARI, 2025, 2026,
www.edebiyatdersi.com ,değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.
Derskonum ailesi, olarak her dönem olduğu gibi yeni dönemde de sizler için kitap cevapları, konu anlatımı, pdf ders notları ile her zaman yanınızdayız..
Bu sayfamızda siz değerli takipçilerimiz için 2025-2026 10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat üzerine bir paylaşım yapacağız.
İyi çalışmalar..
destek olmak için lütfen LİNK paylaşınız
CEVAPLAR AŞAĞIDA
Sizde eğer bize ve tüm eğitim camiasına yardımcı olmak adına hazırladığınız yazılıları-notları-soruları-videoları paylaşmak isterseniz mail adresinden bize ulaşabilirsiniz.
İyi çalışmalar..
DİĞER TÜM SAYFALAR İÇİN TIKLAAAAAAA
10.Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat Sayfa 49
.
1. Misafir taşlarını yaptıran kişiler hakkındaki çıkarımlarınız nelerdir?
Cevap:
Misafir taşlarını yaptıran on bir kardeşin yardımsever, misafirperver ve toplumsal sorumluluk sahibi insanlar oldukları çıkarımında bulunabiliriz.
Bu kişiler, toplumda yardıma ihtiyaç duyanlara destek olmayı bir görev bilmişler ve bunu kalıcı hale getirmek için sembolik taşlar dikmişlerdir.
Ayrıca, birlikte hareket eden, dayanışmacı bir aile yapısına sahip oldukları da anlaşılmaktadır. Bu tür bir davranış, kültürel değerlerin, özellikle misafire saygının o dönemde ne kadar önemli olduğunu da göstermektedir.
2. Siz bu taşlara oturup bir ailenin evinde misafir olsaydınız o aileye karşı hangi duyguları beslerdiniz? Niçin?
Cevap:
Böyle bir durumda o aileye karşı minnet, saygı ve içten bir şükran duyardım. Tanımadıkları bir kişiyi sadece bir taşın başında oturduğu için evlerine kabul etmeleri büyük bir güven, hoşgörü ve cömertlik göstergesidir.
Bu davranış, insanların birbirine duyduğu güvenin ve paylaşma kültürünün ne kadar güçlü olduğunu gösterir. Misafir olarak kabul edilmek, sadece karın doyurmak değil; aynı zamanda insan yerine konulmak, değer görmek anlamına gelir.
Dolayısıyla, böyle bir aileye karşı hem duygusal hem ahlaki bir bağlılık hissederdim.
SIRA SİZDE
Aşağıdaki karekodda verilen çok modlu metinden faydalanarak soruları cevaplayınız.
1. Sunucunun programa başlama şekli hakkındaki düşüncelerinizi paylaşınız.
Cevap:
Sunucu, programa şiirsel ve duygusal bir giriş yaparak hem halk edebiyatının ruhuna uygun bir atmosfer yaratmakta hem de izleyicide merak ve ilgi uyandırmaktadır. Bu tür bir başlangıç, âşıklık geleneğinin doğasında olan söz ustalığı, duygu aktarımı ve etkileyici hitabet özelliklerini yansıtır. Ayrıca izleyiciyi sadece bir program değil, bir kültürel miras deneyimine davet eder.
2. “Âşık okunmayan bir hece gibi / Sabahı bekleyen bir gece gibi / Analiz yaptılar sonuç çıkmadı / Âşık bilinmeyen bilmece gibi” dizelerinin sunucu tarafından dile getirilmesinin sebepleri neler olabilir?
Cevap:
Bu dizelerle sunucu, âşığın derinliğini, gizemini ve anlaşılmasının zorluğunu vurgulamak istemiştir.
“Okunmayan bir hece” benzetmesiyle, âşığın ancak halkın sesiyle anlam kazandığını, tek başına değerlendirilemeyeceğini ima eder.
“Sabahı bekleyen gece” ifadesi ise âşığın umutla dolu sabaha (belki de anlayışa, ilgiye) ulaşma arzusunu temsil eder.
“Analiz yaptılar sonuç çıkmadı” dizesi, âşığın sadece bilimsel yöntemlerle değil, halkın duygusuyla, gönül gözüyle anlaşılabileceğini ifade eder.
Bu dizeler aynı zamanda âşıklık geleneğinin mistik ve derin anlam dünyasına da işaret eder.
3. Program sunucusu, atışmayı tanımlarken neleri önceliyor? Bunun sebepleri neler olabilir?
Cevap:
Sunucu, atışmayı tanımlarken genellikle şu ögeleri ön plana çıkarır:
Söz ustalığı (doğaçlama yeteneği, hazırcevaplık),
Saygı ve nezaket çerçevesinde yarışma,
Kültürel değerlerin aktarımı (ahlak, vatan sevgisi, sevgi, hürmet vb.),
Dinleyiciyi etkileme gücü.
Bu önceliklerin sebepleri, âşık atışmasının sadece bir söz düellosu değil; aynı zamanda bir gelenek aktarımı, bir terbiye biçimi ve estetik yarış olmasıdır. Bu yönleri vurgulamak, programın kültürel misyonunu da destekler.
4. Âşık atışması sırasında âşıkların hangi özellikleri ön plana çıkmaktadır?
Cevap:
Doğaçlama yetenekleri
Zeka ve hazırcevaplılıkları
Edebi sanat kullanımı (teşbih, mecaz, cinas vb.)
Dinleyiciyi etkileme kabiliyetleri
Görgü kurallarına bağlılık (saygılı dil, sınırı aşmama)
Kültürel birikim ve gelenek bilgisi
Bu özellikler, âşığın hem bireysel yeteneğini hem de kültürel taşıyıcılığını gözler önüne serer.
5. a) Âşık atışmasında hangi değerlerin vurgulandığını örneklerle açıklayınız.
Cevap:
Saygı: Rakibe doğrudan hakaret etmek yerine kinayeli, ince sözlerle atışmak.
“Sözün ağırca gelir, ama gönlüm nazik / Sert rüzgârda bile kırılmayan dalım var.”
Mertlik ve dürüstlük: Âşığın kendini büyük gösterme çabası yerine alçakgönüllü olması.
“Ben garip bir ozanım, sözüm sazdan ileri / Eğriye eğri derim, doğruya selam geri.”
Vatan ve millet sevgisi: Atışmalarda zaman zaman yurt sevgisine dair mısraların geçmesi.
“Bu dağlar bizim yuvamız, bu toprakta yatar dedem / Vatan aşkı içimizde, dilimizde söz olan hem.”
Toplumsal dayanışma ve adalet: Haklının yanında durmak, adaleti savunmak.
5. b) Âşık atışmasında seçilen konulara değerlerin yansıtılmasının sebepleri hakkındaki düşüncelerinizi paylaşınız.
Cevap:
Âşık atışmaları, sadece eğlence değil, aynı zamanda topluma mesaj verme, değerleri pekiştirme ve kültürel aktarım aracıdır.
Âşıklar, halkın içinden çıktıkları için onların inançlarını, kaygılarını ve ahlaki değerlerini yansıtırlar.
Konulara değerlerin yansıtılmasının sebebi, halkla bağ kurmak ve geleneksel değerleri sözle yaşatmak ve gelecek kuşaklara aktarmaktır.
Ayrıca atışma, bir çatışma ortamı değil; saygılı bir yarış alanıdır. Bu da kültürel değerlerin korunmasını sağlar.
.
10.Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat Sayfa 50
...
Ölçütler | Turnalar (Türkü) | Nerdesin (Şiir) |
Gelenek | Halk edebiyatı ürünüdür, anonim ve kuşaktan kuşağa aktarılır. | Cumhuriyet dönemi şiiri, bireysel bir sanatçıya aittir. |
Söylenme/Yazılma Amacı | Genellikle duyguları, yaşamı ve toplumun ortak yaşantısını ifade eder, eğlence ve öğüt amaçlıdır. | Kişisel duyguları, aşkı ve özlemi anlatmak amacıyla yazılmıştır. |
Söyleyici | Anonim halk, genellikle kadın veya erkek halk sanatçısı. | Şairin kendisi, bireysel anlatıcı. derskonum.com |
Ahenk Unsurları | Genellikle ölçülü, kafiyeli, müzik eşliğinde söylenir; kafiye ve ritim önemlidir. Hece ölçüsü Beyit ve bent nazım birimi Redif ve kafiyeler | Hece ölçüsü Dörtlük nazım birimi Redif ve kafiyeler Kullanılmıştır. |
İleti | Toplumsal dayanışma, sevgi, özlem, hayatın içinden duygular aktarılır. | Bireysel özlem, aşkın derinliği ve kişinin iç dünyası yansıtılır. |
1. Turnalar adlı türkünün hangi disiplinlerle ilişkilendirilebileceğini türküden örnekler vererek açıklayınız.
Cevap:
Turnalar türküsü, aşağıdaki disiplinlerle ilişkilendirilebilir:
Edebiyat:
Türkünün sözlerinde kullanılan benzetmeler, mecazlar ve duygusal anlatım edebi sanatlarla ilişkilidir. Örneğin, "Turnalar göç eder uzaklara" ifadesi özlem ve ayrılığı simgeler. Bu, edebiyatta sıkça kullanılan bir anlatım biçimidir.Müzik:
Türkü, belirli bir makam ve ritimle söylenir. Müzik bilimi, türküde kullanılan ezgi, tempo ve makamı inceler. Turnaların hareketi ve mevsim döngüsü müzikle anlam kazanır.Folklor ve Kültürel Antropoloji:
Türkü, toplumun ortak değerlerini, geleneklerini ve yaşam biçimini yansıtır. Göç teması, mevsim döngüsü ve doğayla ilişki, kültürel antropolojinin inceleme alanındadır.Coğrafya:
Turnaların göç yolları ve doğa olguları coğrafya ile ilişkilendirilebilir; çünkü türkünün konusundaki "turnalar" mevsimsel göçle bağlantılıdır.
2. Turnalar türküsünde işlenen konu hangi sanat dallarıyla ele alınabilir? Yazınız.
Cevap:
Turnalar türküsünde işlenen “özlem”, “göç”, “doğa” ve “ayrılık” temaları aşağıdaki sanat dallarıyla ele alınabilir:
Edebiyat (Şiir, Hikaye):
Özlem ve göç temaları şiirsel anlatımla işlenebilir; aynı zamanda bu temalar hikayelerde de işlenir.Müzik:
Türkü şeklinde doğrudan müzik sanatına bağlıdır.Resim ve Görsel Sanatlar:
Turnaların göçünü, doğayı ve duyguları yansıtan resimler yapılabilir.Drama/Tiyatro:
Göç ve ayrılık konuları dramatize edilerek tiyatro oyunlarında işlenebilir.Fotoğrafçılık:
Doğa ve göç eden kuşların görüntüleri, türküdeki temaları destekler.
10.Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Yeni Müfredat Sayfa 51
1. Aşağıda Çayır Çimen Geze Geze türküsünün iki varyantı yer almaktadır. Türkünün sözleri arasındaki farklılıkları tespit ederek hangi varyantını daha çok beğendiğinizi gerekçesiyle açıklayınız.
ÇAYIR ÇİMEN GEZE GEZE
Oldum ben bir geveze (oy)
Oğluna meyil verdim
(Oğluna gönül verdim)
Darılma hanım teyze (oy ninem oy)
Simidimin tablası (oy)
Geldi düğün haftası (oy)
Gelin olacam diye
Nedir kızın tasası (oy ninem oy)
Pencereden kuş uştu (oy)
Yandı yürek tutuştu (oy)
Yanma yüreyim yanma
Ayrılık başa düştü (oy ninem oy)
Eteyimin pilesi (oy)
Yandandır eklemesi (oy)
Sen git yarim askere
(Sen git yarim gurbete)
Bendendir beklemesi (oy ninem oy)
Yenice'ye girerken (oy)
Sol tarafta hastane (oy)
Yarimin mektubunu
Eylendirme postane (oy ninem oy)
Anonim
(haz.: Mutlu Güleryüzlü)
ÇAYIR ÇİMEN GEZE GEZE
Çayır çimen geze geze (of of)
Oldum ben bir geveze
Kızına meyil verdim
Darılma hanım teyze (of ninem of)
Pencereden kuş uçtu (of of)
Yandı yürek tutuştu
Yanma yüreğim yanma
Ayrılık bize düştü (of ninem of)
Simitimin tablası (of of)
Geldi düğün haftası
Gelin olacam diye
Nedir bunun tafrası (of ninem of)
Anonim
(haz.: Mutlu Güleryüzlü)
Farklılıklar | Birinci Varyant | İkinci Varyant |
Aşık olunan kişi | "Oğluna meyil verdim / Oğluna gönül verdim" | "Kızına meyil verdim" |
Ayrılık teması | "Ayrılık başa düştü" / "Sen git yarim askere" / "Bendendir beklemesi" | "Ayrılık bize düştü" |
Duygu ve olay anlatımı | Ayrıntılı, mektup, hastane, asker ayrılığı gibi detaylar var. | Daha genel, kısa ve sade bir anlatım |
Kelimeler ve ifadeler | "Simidimin tablası", "Yarimin mektubunu eylendirme postane" gibi özgün ifadeler var. | "Simitimin tablası", "Nedir bunun tafrası" gibi daha sade, kısa ifadeler kullanılmış. |
Üslup ve anlatım | Daha zengin, anlatımı detaylandıran ve şiirsel bir yapı var. | Daha yalın, halk diline yakın ve daha tekrarlayıcı bir üslup var. |
2. Hangi Varyantı Daha Çok Beğendim ve Neden?
Beğendiğim Varyant: Birinci varyant.
Gerekçe:
Birinci varyant, türküye daha fazla duygusal derinlik ve anlatım zenginliği katıyor. Mektup, askerlik, hastane gibi somut detaylar, dinleyicinin olayı daha iyi hayal etmesini ve duygusal bağ kurmasını sağlıyor. Ayrıca, "Oğluna gönül verdim" gibi ifadeler, daha samimi ve anlamlı duruyor.
Bu varyant, hem aşk hem de ayrılık temasını daha etkili ve güçlü bir şekilde işliyor.
İkinci varyant ise daha sade ve basit bir anlatıma sahip, bu da bazen etkisini azaltabiliyor.
2. Türkülerin varyantlarının ortaya çıkış sebepleri hakkındaki düşünceleriniz
Türkülerin farklı varyantlarının ortaya çıkmasının birkaç sebebi vardır:
- Sözlü aktarım: Türküler genellikle yazılı değil, sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarılır. Bu süreçte, her söyleyenin kendine özgü yorum ve söyleyiş biçimiyle türküde değişiklikler olur.
- Bölgesel farklılıklar: Türkülerin söylendiği bölgelere göre dil, ağız özellikleri, kelime seçimleri ve anlatım biçimleri farklılaşır.
- Zaman içinde değişim: Zamanla kültürel ve toplumsal değişiklikler, türkünün sözlerinde ve melodisinde değişikliklere yol açar.
- Sanatsal yorum: Her âşık ya da halk sanatçısı, türküyü kendi duygu ve tarzına göre yorumlayarak farklı versiyonlar yaratabilir.
3. Varyantlaşmanın sözlü gelenekle bağlantısı nedir? Gerekçesiyle yazınız
- Sözlü gelenekte yazılı metin olmadığı için, eserler insanların hafızasında ve ağızdan ağıza aktarımıyla yaşar. Bu nedenle, anlatıcıların hafıza gücü, ifade biçimi ve yorumları türkülerin varyantlaşmasına neden olur.
- Her anlatıcı, türküyü kendi diline, kültürüne ve duygusuna göre değiştirir; bu da eserin zamanla farklı versiyonlarının oluşmasını sağlar.
- Sözlü geleneğin doğası gereği, eserler kesin ve değişmez metinler değil; yaşayan, gelişen ve değişen yapılar olarak kabul edilir.
- Bu sayede türküler, toplumun çeşitli katmanlarına hitap eder ve farklı anlam boyutları kazanır.
10-sinif-edebiyat-ders-kitabi-cevaplari-sayfa-49-50-51
DİĞER TÜM SAYFALAR İÇİN TIKLAAAAAAA
.
Yorum Gönder